ရှမ်းတောင်တန်းကဟိုပုံးကော်ဖီ

နန်းကြည်ဖြူ။ ။

ရှမ်းပြည်ကထွက်တဲ့ ကော်ဖီလို့ ပြောလိုက်ပြီဆို တောင်ကြီးမြို့ အနောက်ဖက် ရွာငံမြို့က ရွာငံကော်ဖီကို အများစုက ပြေးမြင်ကြပါတယ်။

ရွာငံကော်ဖီလိုပဲ ရှမ်းတောင်တန်းတွေပေါ်မှာစိုက်တဲ့ ဟိုပုံးကော်ဖီဟာလည်း စျေးကွက်မှာ နေရာရလာပါတယ်။ ဓာတုဆေးဝါးတွေမသုံးဘဲ သဘာဝနည်းအတိုင်း ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ကော်ဖီတခွက်ရနိင်ဖို့အတွက် ရှမ်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း က ဟိုပုံးဒေသခံ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်ပုံ အဆင့်ဆင့်ကို လေ့လာကြည့် ရအောင်ပါ။

မလှော်ရသေးတဲ့ ကော်ဖီစေ့ကို အရင်ဆုံး ပျိုးအိတ်နဲ့ တစ်နှစ်လောက် ပျိုးပေးထားကြပါ တယ်။ အရွက်နှစ်ရွက် ထွက်လာပြီဆိုရင်တော့ ကော်ဖီပင်ကို မြေချစိုက်ပျိုးပါတယ်။ ကော်ဖီ က နှစ်ရှည်ပင်ဖြစ်ပြီး အသီးစသီးရန် သုံးနှစ်ခန့် စောင့်ရပါတယ်။

အပင်တွေကြားထဲကို မြက်တွေ မရှိအောင် အမြဲလိုလို ဂရုစိုက်ပေးရပြီး ကော်ဖီပင်တွေကို မြေဩဇာ သုံးတဲ့ နေရာမှာလည်း ဓာတုဆေးဝါးတွေ ပက်ဖြန်းတာမျိုးတွေ မပြုလုပ်ကြပါဘူး။ ကြက်ချီးနဲ့ မြေကြီးခြောက်ကို ရောထားတဲ့ သဘာဝမြေဩဇာ ကိုသာ အသုံးပြုကြပါတယ်။

ကော်ဖီပင်တွေကြားထဲက မြေအလွတ်တွေကိုလည်း ဂျင်းပင်တွေ ကြားညှပ်စိုက်ပျိုးတာကြောင့် ကော်ဖီဝင်ငွေရသလို ဂျင်းဥတွေလည်း ရောင်းရတာကြောင့် စားဝတ်နေရေးအတွက်တော့ အဆင်ပြေတယ်လို့ပဲ ဆိုရမှာပါ။

စစိုက်ပြီး သုံး၊လေးနှစ် ကြာလာတဲ့အခါ ကော်ဖီသီးတွေကိုမြင်ရပါပြီ။ နှစ်စဉ်ဆောင်းရာသီထဲကို ရောက်လာပြီဆိုရင် ကော်ဖီသီးတွေဟာ ရင်မှည့်လာပြီး ကြက်သွေးရောင်လေး သန်းလာပါပြီ။ ဒီလိုအချိန်ဟာတော့ ကော်ဖီသီးတွေကို ခူးဆွတ်မှု အများဆုံး အချိန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ကော်ဖီသီးအများစုကတော့ ကြက်သွေးရောင်ပါ။ ဒါပေမယ့် အဝါရောင် ကော်ဖီပင်လည်း တခါလေတော့ တွေ့မြင်ရပါတယ်။ ကြက်သွေးရောင် ကော်ဖီသီးထက် အဝါရောင် ကော်ဖီသီးက ပိုချိုတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

ခူးဆွတ်တဲ့ နေရာမှာလည်း ကော်ဖီအရည် အသွေးကောင်းအောင် အသီးစိမ်း၊ ခေါင်းစိမ်း ( အသီးထိပ်ပေါ်မှာ အစိမ်းရောင်သန်းပြီး မရင်မှည့်သေးတဲ့အသီး)တွေ မပါအောင် အထူးသတိထားရပါတယ်။ အသီးစိမ်းတွေ ရောပါသွားလျှင် ကော်ဖီအရည်အသွေးကျဆင်းပြီး ရောင်းတဲ့အချိန်ကျရင်လည်း စျေးနှိမ်ခံရပါတယ်။

ကော်ဖီအရည်အသွေးကောင်းဖို့ လက်ရွေးစင်ကော်ဖီသီးတွေ တစ်လုံးခြင်းရွေးပြီး ခူးဆွတ်ပေးရပါတယ်။ ကော်ဖီစိုက်ပျိုး တာဟာ တခြားသီးနှံဖြစ်တဲ့ ပြောင်း၊မြေပဲ စတဲ့သီးနှံတွေလောက် မပင်ပန်းဘူးလို့လည်း ဆိုကြပါတယ်။

တစ်နေကုန်ခူးဆွတ်ပြီး ရလာတဲ့ ကော်ဖီသီးတွေကို သဲနဲ့အမှိုက်တွေ မပါအောင် ရေဆေးပေးရပါတယ်။ ပြီးလျှင်တော့ စက်တွေကို အသုံးပြုပြီး ခွဲခြမ်းထုတ်ရပါတယ်။

စက်နဲ့ခွဲခြမ်းပြီး ရလာတဲ့ကော်ဖီအစေ့တွေကို သန့်ရှင်းဖို့အတွက် ရေသုံးကြိမ် ထပ်ဆေးပါတယ်။

ရေဆေးပြီးသား ကော်ဖီစေ့တွေကို ခြောက်အောင် နေပူလှန်းထားရပါတယ်။ နေပြချိန်ဟာလည်း ကော်ဖီကောင်းကောင်း တစ်ခွက်ရဖို့ အရေးကြီးတဲ့အဆင့်ဖြစ်တာကြောင့် အပူချိန်မျှတအောင် သတိထားကြရပါတယ်။

တချို့ဆိုရင်လည်း ကော်ဖီသီးတွေကို မခွဲခြမ်းတော့ပဲ အသီးအတိုင်း နေပူလှန်းတာမျိုးတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အသီးအတိုင်း နေပူလှန်းပြီး ခြောက်သွားမှသာလျှင် ခွဲခြမ်းတာမျိုးတွေ ပြုလုပ်ကြပါတယ်။ ခြောက်သွေ့သွားတဲ့ ကော်ဖီစေ့တွေကိုတော့ စနစ်တကျထုတ်ပိုးပြီး ကော်ဖီကုန်သည်တွေ၊ စက်ရုံတွေဆီ ရောင်းချပါတယ်။

ဟိုပုံးမြို့နယ်ထဲက ဒေသခံအများစုဟာ ကော်ဖီစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်တဲ့ လုပ်ငန်းကို မလုပ်ခင် အရင်အချိန်တွေတုန်းကတော့ ဘိန်းစိုက်ပျိုးတဲ့ လုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်ကြပါတယ်။ ဘိန်းခင်းတွေကို အစိုးရအဆက်ဆက် မကြာခဏလာဖျက်စီးတာနဲ့ ဥပဒေကြောင်းအရ ပြဿနာတွေရင်ဆိုင်ရတာကြောင့် စားဝတ်နေ‌ရေး အပါအဝင် အခက်အခဲမျိုးစုံ ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရပါတယ်။

“အရင်တုန်းကဆို မငတ်ရုံတမယ်ပဲ။ အကုန်ဖျက်စီးခံရတယ်။ တရားမဝင်ဘူးဆိုတာ သိပေမယ့် တောင်ပေါ်ဆိုတော့ အဲတာပဲ စိုက်လို့ ရတာလိုပဲ ထင်တော့လေ” လို့လည်း ဒေသခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြန်ပြောပြပါတယ်။

၂၀၁၄ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းမှာတော့ ကုလသမဂ္ဂမူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ ပြစ်မှုဆိုင်ရာရုံး(UNODC) ရဲ့အကူအညီနဲ့ ကော်ဖီကို ဘိန်းအစားထိုးသီးနှံအဖြစ် ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးတာတွေ လုပ်လာကြပါတယ်။ ကော်ဖီ မျိုးစေ့၊ စိုက်ပျိုးနည်း နည်းပညာ များတွေ ရလာခဲ့ကြတဲ့ တောင်သူအမျိုးသမီးတွေဟာ ကော်ဖီစိုက်ပျိုးပြီး အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုကြပါတယ်။

အခုဆိုရင် ဟိုပုံးဒေသခံ အမျိုးသမီးတွေ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ ဟိုပုံးကော်ဖီဟာ ပြည်တွင်းစျေးကွက်မှာလည်း စျေးကွက် ဝင်လာပြီး ပြည်ပပို့ကုန်အဖြစ်နယ်သာလန်အထိ ခြေဆန့်လာနိုင်ပါပြီ။