“ယောနိ” ဆိုတဲ့ စကားလုံး ဘယ်လောက်ရိုင်းစိုင်းသလဲ

နန်းဆိုင်နွမ်။        ။

၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ မတ်လဆန်းပိုင်းက ရန်ကုန်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် “ယောနိစကားဝိုင်း” ဆိုသည့်ခေါင်းစဉ်သည် လူမှု ကွန်ယက်စာမျက်နှာပေါ်တွင် ဆူညံဂယက်ထခဲ့သည်။

“ ယောနိစကားဝိုင်း” ဆိုသည်မှာ “ Vagina Monologue” ဆိုသည့် အင်္ဂလိပ်စကားကို မြန်မာမှုပြုလိုက်ခြင်းဖြစ် သည်။

ထို“ယောနိ”ဆိုသည့်အသုံးအနှုန်းကို ရိုင်းစိုင်းသည်ဟုဆိုကာ ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး တချို့အမျိုးသား (ယောကျ်ား) များကလည်း “ယောနိစကားဝိုင်း”ကဲ့သို့ “အမျိုးသားလိင်အင်္ဂါစကားဝိုင်း” များလည်း ပြုလုပ်သင့်သည်ဟု လှောင် ပြောင်ခဲ့ကြသည်။

“ယောနိစကားဝိုင်း” လုပ်ရသည့် အဓိက အကြောင်းရင်းမှာ အမျိုးသမီးများသည် လိင်သဘောသဘာဝကို နား လည် အသိအမှတ်ပြုကာ မိမိတို့ကိုယ်မိမိ တန်ဖိုးထားတတ်ရန် ရည်ရွယ်ပြီး ပွင့်လင်းစွာ ဆွေးနွေးနိုင်ရေးကို ဦး တည်သည်။

“ ယောနိစကားဝိုင်း” “ Vagina Monologue” ကို ကမ္ဘာတဝန်းတွင် မတ်လ(၅)ရက်နေ့မှ (၈)ရက်နေ့ထိ (၄)ရက် တိုင်တိုင်ကျင်းပကြရာတွင် နိုင်ငံတကာတွင် မည်သို့မည်ပုံဝေဖန်ပြောဆိုနေကြသည်ကို မသိရသော်လည်း မြန်မာ နိုင်ငံတွင်တော့ ထိုအမည်ကို ခေါင်းစဉ်တင်ခြင်းအားဖြင့် ရိုင်းစိုင်းသည်ဟု ယူဆနေကြခြင်းဖြစ်သည်။

“ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အကြောင်း ဆွေးနွေးကြတဲ့အခါ ရှက်ရွံ့စရာကောင်းတဲ့အရာ၊ ညစ်ညမ်းတဲ့အရာ အဖြစ်၊ မမှတ်ယူဘဲ ပုံမှန်အကြောင်းအရာတခုအဖြစ် နားလည်လက်ခံလာအောင် ကျမတို့ကြိုးစားပြီးတော့ လုပ် ဆောင်နေတာပါ” ဟု မြန်မာနိုင်ငံမှ Vagina Monologue ပွဲစီစဉ်သူ မနန္ဒာက ပြောသည်။

စာရေးဆရာ(ဦး)မင်းဒင်က “ယောနိစကားဝိုင်း” နှင့်ပါတ်သက်ပြီး သူ၏လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာပေါ်တွင် “ခက်တာ က အဲဒီစကားဝိုင်းရဲ့ခေါင်းစဉ် အင်္ဂလိပ်စကားကို မြန်မာမှုပြုတဲ့ကိစ္စပါပဲ။ အခမ်းအနားဖိတ်စာမှာတော့ “ပိပိတို့ရဲ့ စကားဝိုင်း”တဲ့။ “ပိပိ”ဆိုတာဖတ်ပြီး နားအူသွားသလို ခံစားရတယ်။ “ပိပိ”လို့သုံးတာ ဆိုးလှပြီမှတ်နေတာ။ ဒီဗွီဘီ သတင်းမှာ အဲဒီအခမ်းအနားအကြောင်း ဖတ်လိုက်ရတော့၊ “ယောနိ”တို့ရဲ့စကားဝိုင်းတဲ့။ ဖတ်နေရင်းတောင် ညှီစို့စို့ အနံ့ရနေသလိုပါပဲ” ဟုရေးသားထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့်ခေါင်းစဉ်ကို ဘာသာပြန်သည့်အခါ အရှေ့တိုင်းသားများအတွက် နားရိုင်းစရာဖြစ်ကြောင်း၊ မြန် မာလူမျိုးများအတွက် ပိုဆိုးကြောင်း (ဦး)မင်းဒင်က ဆက်လက်ရေးသားထားသည်။

“Vagina Monologue ဆိုတဲ့စကားကို ပိပိစကားဝိုင်း၊ ယောနိစကားဝိုင်းလို့၊ မြန်မာလိုဘာသာပြန်လိုက်တာက အတော့်ကို အရုပ်ဆိုးပါတယ်” ဟုလည်း (ဦး)မင်းဒင်က ဆိုပြန်သည်။

“ယောနိစကားဝိုင်း”  အစား  “ ဣတ္ထိယစကားဝိုင်း” ဆိုပြီး မသုံးသင့်ဘူးလားဆိုသည့် မေးခွန်းကိုလည်း လူမှုကွန် ယက်မှာ အပြန်အလှန်အငြင်းပွားနေကြသည်။

“ယောနိ”ဆိုသည့် စကားလုံးကို မိဘမောင်ဘွားများရှေ့တွင် မသုံးသင့်ဟု ပြောဆိုမှုများသည် လွှဲမှားနေကြောင်း၊ စကားဝိုင်း၏ရည်ရွယ်ချက်ကပင် ထိုအသုံးအနှုန်းများကို မပြောရဲစရာ၊ ရွံရှာစရာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး အမျိုး သမီးများကို သိမ်ငယ်စေသည့် နောက်ခံစဉ်းစားယူဆချက်များကို ဖော်ထုတ်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အမျိုး သမီးအရေး လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်သူများက ပြောဆိုသည်။

“ ယောနိဆိုတာ ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့အစိတ်အပိုင်းတခုပဲဆိုတာကို လက်ခံစေချင်လို့ လုပ်နေတာပါ။ လက်၊ ခြေထောက်၊ နားရွက်လို့ပြောရင် ထူးပြီး ရိုင်းတယ်လို့ မပြောကြသလိုပဲ “ယောနိ”ဆိုတာဟာလည်း မိန်းကလေးတွေရဲ့ ခန္ဓာ ကိုယ်မှာ ပါရှိနေတဲ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတခုရဲ့အမည်မျှသာပါပဲ” ဟု မနန်းညီဆိုသူလည်း သူမ၏အမြင်ကို လူမှု ကွန်ယက်တွင် ရေးသားထားပြန်သည်။

“ အသုံးအနှုန်းက ရိုင်းတာမဟုတ်။ စကားလုံးဆိုတာ စကားလုံးသက်သက်ပဲ။ ဒီအသုံးအနှုန်းကို ကြားတာနဲ့ မှတ်ဉာဏ်ထဲက အသိ၊ စေတသိတ်က စေစားလိုက်တဲ့ အမျိုးသမီးခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းကို သွားမြင်ကြတဲ့အခါ “နိမ့်ကျခြင်း” ဆိုတဲ့ အဖြေထွက်လာတာကို စီစစ်သိကြဖို့လိုပါတယ်။ ဒီနိမ့်ကျခြင်းဆိုတဲ့ လူတွေရဲ့အသိက  စင်ပေါ် တင်ပြောဆိုခြင်း မဖြစ်သင့်ဘူးဆိုတဲ့ ခွဲခြားမှုကို ဖြစ်လာစေတယ်” ဟု လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတဦး ဖြစ်သည့် မသဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ရည်က ပြောသည်။

လူသားများ၏ လိင်အင်္ဂါများသည် ဇီဝဖြစ်စဉ်အရ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုရသည့် အခြေအနေရောက်လာပြီး၊ ယနေ့နည်း ပညာခေတ်တွင် လိင်အင်္ဂါနှင့် သူ၏ဖြစ်စဉ်ကို  အတင်းအကြပ်ဖုံးကွယ်ထား၍ မရနိုင်ကြောင်းလည်း မသဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ ရည်က ဆက်ပြောသည်။

“ အကြောင်းအရာတခုကို ကြားတာမြင်တာနဲ့ ဆတ်ကနဲ စိတ်တို၊ စိတ်ဆတ်တာ၊ အလိုမကျတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါ တယ်။ အကောင်းဆုံးကတော့ အလုပ်တခုအပေါ် သံသယရှိတယ်ဆိုရင် လေ့လာခြင်းလုပ်ပါ။ ဒီလိုပွဲမျိုး ဘာ ကြောင့် လုပ်ကြတာလဲ ရှာဖွေပါ” ဟု မသဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ရည်က အကြံပြုလိုက်သည်။

အမျိုးသမီးများသည် မိမိတို့လိင်စိတ်ခံစားချက်နှင့် ပါတ်သက်ပြီး အကြောက်တရားများဖြင့်သာ ကြီးပြင်းနေထိုင်လာ ခဲ့ကြပြီး၊ မိမိတို့ခံစားရသည့် တလတကြိမ် ရာသီသွေးပေါ်ခြင်းကြောင့် ကိုက်ခဲနာကျင်မှုကိုပင် ဖွင့်ဟပြောဆိုရဲခြင်း မရှိကြဘဲ ပြောဆိုလျှင်လည်း “မယဉ်ကျေးသည့်အမျိုးသမီး” “မိန်းမကောင်းမဟုတ်” စသဖြင့် လူ့အသိုင်းအဝန်းက ရှုမြင်ကြသည်။

“ ကျမတို့ အမျိုးသမီးတွေက ရာသီလာလို့ ကိုက်ခဲတာတွေ၊ ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်တာမျိုးတွေတောင် မိသားစု တွေကို ဖွင့်မပြောရဲဘူး။ ပြောရင် ပတ်ဝန်းကျင်ရော မိသားစုကရော နားလည်ပါ့မလားဆိုပြီး စိုးရိမ်ကြတယ်” ဟု မြန်မာ့အမျိုးသမီးသမဂ္ဂမှ ဒေါ်တင်တင်ညိုက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည်လည်း အမျိုးသမီးများအပေါ်ကန့်သတ်တားဆီးသည့် အမြင်များရှိခြင်းကြောင့် အမျိုးသမီးများ သည် မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုများ နည်းပါးလာပြီး အလိုအလျောက် သိမ်ငယ်မှုများ၊ အကြောက်တရားများ လွှမ်းမိုး လာကာ နောက်ဆက်တွဲအနေဖြင့် အင်အားကြီးမားသည့်အမျိုးသားများ၏ အကြမ်းဖက်မှုများပြုလုပ်ခြင်းကို ရင် ဆိုင်လာရသည်ဟု ဒေါ်တင်တင်ညိုက ထောက်ပြပြောဆိုသည်။

Vagina Monologue  သို့မဟုတ် “ယောနိတို့၏စကားဝိုင်း”သည် မြန်မာအမျိုးသမီးများ၏ မိန်းမကိုယ် (လိင်အင်္ဂါ) နှင့် ပါတ်သက်သည့် ဝေဒနာ၊ ခံစားမှု၊ ခံယူချက်တို့ကို ဖွင့်ပြောရန်၊ ကိုယ့်လိင်စိတ်ခံစားချက်တို့ကို ထုတ်ဖော်ပြော ဆိုနိုင်ရန် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်

“ မိန်းမကိုယ်ဟာ ရှက်စရာမဟုတ်ဘူးဆိုတဲ့အမြင်နဲ့ ခံစားချက်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာအောင် ခွန်အားပေးတဲ့သဘောပါပဲ။ မိန်းမတွေရဲ့ “ပိပိ၊ ယောနိ၊ မိန်းမကိုယ်” ဆိုတာ ရွံစရာမဟုတ်ဘူး။ ရှက်စရာမဟုတ်ဘူး၊ မသတီစရာမဟုတ်ဘူး။ ဒီအခေါ်အဝေါ်ကို ခေါ်လိုက်တာနဲ့ ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်သလိုလို ဖြစ်အောင် လုပ်နေတာတွေကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ရ မယ်” ဟုလည်း ဒေါ်တင်တင်ညိုက ထပ်မံထောက်ပြလိုက်သည်။

မြန်မာ့အမျိုးသမီးသမဂ္ဂ(BWU)အနေဖြင့် ၂၀၀၄ ခုနှစ်ဝန်းကျင်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် Vagina Monologue  အစီအစဉ်တခု ကျင်းပခဲ့ရာ ထိုအချိန်ကလည်း ယခုကဲ့သို့ ကဲ့ရဲဝေဖန်မှုများနှင့် ကြုံတွေ့ ခဲ့ရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၁၈ ခုနှစ်က အမျိုးသမီးအရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများအကြား ပထမဆုံးအကြိမ် စတင်ပြုလုပ်ခဲ့ ရာမှ ယခုနှစ်တွင် လူထုကြားပြန့်ပွားလာအောင် “ယောနိစကားဝိုင်း” ကို ထပ်မံပြုလုပ်ခဲ့ရာ ဝေဖန်ပြောဆိုမှုများ ပြင်းထန်လာခြင်းဖြစ်သည်။

“ ယောနိဆိုတာ အယဉ်ကျေးဆုံး သုံးနှုန်းထားတာပါ။ Vagina လို့ အင်္ဂလိပ်လိုပဲသုံးသုံး၊ မြန်မာလိုသင့်လျော် အောင်ပြန်ပြန်၊ အဓိကဆိုလိုရင်းကတော့  အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အောက်ပိုင်း၊  “မိန်းမကိုယ်”ကို အမည်ထုတ် ဖော်ပြောတာမျိုး မလုပ်သင့်ဘူးလို့  သူတို့ဆိုလိုကြတာပါ” ဟု ဒေါ်တင်တင်ညိုက ဆိုသည်။

မြန်မာအမျိုးသမီးများသည် လိင်စိတ်ခံစိတ်ခံစားချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး တိုးတိတ်စွာ ထိန်းသိမ်းနေထိုင်ကြရကာ ထိုအယူအဆသည် နောက်ပိုင်းတွင် ဓလေ့ထုံးစံသဖွယ် ဖြစ်လာကြသည်။

ထိုဓလေ့ထုံးတမ်းမှသည် အမျိုးသမီးများ၏အောက်ပိုင်း “မိန်းမကိုယ်”ဟုပြောဆိုလိုက်ပါက ရာသီသွေးသည် ယုတ် ညံ့သည် ဟု အလိုအလျောက်သတ်မှတ်ခံရပြန်သည်။

အမျိုးသမီး၏ ခန္ဓာကိုယ်သည် ကျန်းမာရေး၊ မျိုးဆက်ပွားရေးတို့နှင့်ပါတ်သက်ပြီး ရှက်စရာမဟုတ်ကြောင်း၊ လှောင် ပြောင်စရာလည်း မဟုတ်ကြောင်း၊ မိမိခန္ဓာကိုယ်အတွက် မိမိဂုဏ်ယူတတ်ရန် လိုအပ်ကြောင်းကို ရှေ့ဆက်ပြီး အသိပညာပေးမှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရန် အမျိုးသမီးအရေး ဆောင်ရွက်သူများက ပြောဆိုလိုက်သည်။

အမျိုးသမီးများ၏ခန္ဓာကိုယ်နှင့် သက်ဆိုင်သည့် စကားလုံးများကို မကြာခဏ ပြောဆိုသုံးစွဲလာပါက အလိုအ လျောက် နားယဉ်သွားမည်ဖြစ်ပြီး လူအများအနေဖြင့် တဖြည်းဖြည်းနားလည်လက်ခံလာမည်ဟု  အမျိုးသမီးအခွင့် အရေး တက်ကြွဆောင်ရွက်သူများက မျှော်လင့်နေကြသည်။

ဒီမိုကရက်တစ်မြန်မာ့အသံမှ (ဒေါ်) ခင်မင်းဇော်ကလည်း သူ၏ Comment ခေါ် အမြင်သဘောထားတခုတွင် ယခု ကဲ့သို့ထောက်ခံပြောဆိုခဲ့သည်။

“ ယောနိဆိုတာလည်း အမည်နာမတခု၊ မိန်းမတွေပိုင်ဆိုင်တဲ့ပညတ်တခုပါပဲ။ ဒီနေရာကပဲ လူအဖြစ်ကို စတင် ရရှိခဲ့ကြတာကို အတွေးတိမ်ကြတယ်။ ဒီအမည်နာမကို လူကြားထဲဘာလို့မပြောရဲရမှာလဲ။ ပါဠိစကားဖြစ်တဲ့ ယောနိ ဆိုတာကိုတောင် မယဉ်ကျေးဘူးဆိုတော့ အတော့်ကိုအံ့သြမိတယ်”