ဓါတ်ပုံ အက်ဆေး

မောင်တောမြို့ပေါ်က နီးစပ်ရာကျေးရွာတွေကို ခိုလှုံလာကြတဲ့ ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသမီးတွေနဲ့မိသားစုတွေဟာအဆိုပါကျေးရွာတွေမှာ နေထိုင်စားသောက်ရေးအဆင်မပြေမှုတွေကြောင့် ဆွေမျိုးများရှိတဲ့ရွာတွေကိုပြောင်းရွေ့ နေထိုင်လာကြပါတယ်။

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ၊ တောင်ကြီးမြို့မှာ စစ်ကောင်စီ ဦးဆောင်ကျင်းပတဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ တောင်ကြီး တန်ဆောင်တိုင် ပွဲတော်ကို နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ ဖွင့်ပွဲပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ယခင်ပွဲတွေနဲ့စာရင် လာရောက်သူ အင်မတန်နည်းပါးခဲ့ ပါတယ်။

“နေ့တိုင်းချောင်းကိုဆင်းပြီး ဒီရေတောစိုက်တယ်။ ကျမတို့သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အတွက် ကျမတို့ကာကွယ်ရမယ်ဆိုတဲ့ အသိစိတ်ကြောင့်ပါ။”

ချင်းမိုင် Photo – Hi မြန်မာအမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ်(မြန်မာနိုင်ငံ) – WLB နှင့် The Salween Institute for Public Policy…

“အစိုးရနေ့စားအလုပ်မှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းမှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းမှာပဲဖြစ်ဖြစ် အမျိုးသမီး တွေက အမျိုး သားတွေထက် လုပ်ခနည်းနေပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲတော့ မပြောတတ်ဘူး။”

မြေပြန့်ဒေသတွေမှာ စပါးစိုက်ပျိုးတာ ရိတ်သိမ်းတာတွေကို စက်ပစ္စည်းများကို အသုံးပြုကြလေ့ ရှိပေမယ့် တောင်ပေါ် ဒေသမှာတော့ လူအင်အားကိုသာ အသုံးပြုပြီး စိုက်ပျိုး၊ရိတ်သိမ်း ကြပါတယ်။ အများအားဖြင့် အမျိုးသမီးတွေက ပြု လုပ် ကြပါတယ်။ စပါးရိတ်သိမ်းမှုဟာ တစ်ခါတည်းလွယ်လွယ်နဲ့ ပြုလုပ်ရတာမျိုးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တစ်ဆင့်ချင်းစီ အသေး စိတ် ပြုလုပ်ရတာပါ။

“ ပန်းဖိုးက ဈေးကောင်းရပေမယ့် ခါတိုင်းလေးသောင်းခွဲပေးရတဲ့ ဆန်တစ်အိတ်က အခုတစ်သိန်းကျော်တယ်လေ ဘာမှ မထူးဘူး” လို့ အဒေါ်က ညီးတွားပြောပါတယ်။

လျှန်ကီခမ်း ။ ။ တောင်ကြီးမြို့ဟာ ရှမ်းတိုင်းရင်းသား၊ ပအိုဝ်းတိုင်းရင်းသား အများစု နေထိုင်ကြတဲ့နေရာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ တောင်ကြီး မြို့ဟာ ၁၉၅၅ ခုနှစ်မှာ ကျေးရွာအဆင့်လောက်သာရှိပေမယ့်…

လက်ဖက်လုပ်ငန်းကို အဓိကလုပ်ကိုင်ကြသူအများစုဟာ အမျိုးသမီးတွေသာ ဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ လက်ဖက်ခူးတာ၊ လက်ဖက်လှော်တာ၊ နေလှန်းတာတွေဟာ အလေးမ ရတာတွေ မရှိတာကြောင့် အမျိုးသမီးတွေက ပိုလုပ်ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါ တယ်။

ငယ်ငယ်ကတည်းက လက်ဖက်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုနေတဲ့ မွိုးအိန်းကလည်း လက်ဖက်လုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်တာဟာ အများကြီး စုဆောင်းရတာမျိုးမရှိပေမယ့် မိသားစုစားဝတ်နေရေးမှာ လိုအပ်တဲ့ ဆား၊ ဆီ၊ ဝယ်တဲ့ နေရာမှာ အသုံးပြုဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဆီဆိုင်မြို့နယ်၊ ဘုရားဖြူရှိ စစ်ရှောင်စခန်းဆိုလျှင် ဇန်နဝါရီလအစောပိုင်းမှာ စစ်ရှောင်ဦးရေ နှစ်သောင်းကျော်တဲ့ အထိ ရှိခဲ့ပါတယ်။ စစ်ရှောင်တချို့တွေဟာ နေအိမ်ကို ပြန်သွားကြတာလည်း ရှိတာကြောင့် လက်ရှိမှာ ထိုစစ်ရှောင်စခန်းမှာ လူဦး ရေ လေးရာအထိ ကျန်ရှိနေပါသေးတယ်။ ထိုစစ်ရှောင်စခန်းကို HI က ရောက်ရှိခဲ့ပြီး စစ်ရှောင်တွေရဲ့ အခက်အခဲကြားက နေထိုင်မှုတွေကို လေ့လာမိခဲ့သလောက် ဖော်ပြပေးလိုက်ရပါတယ်။