ဆောင်းပါး

“သူက သေတာတောင်ကောင်းကောင်းမသေရပါဘူး။ ကိုယ်သဂြိုလ်မယ်ဆိုမှ သချိုင်းကိုလည်းစစ်တပ်ကဝင်စီးထားတော့ သဂြိုလ်ပေးမယ့်သူကမလုပ်ပေးရဲလို့ တောင်းတောင်းပန်ပန်နဲ့ တော်တော်ကို ခဲရာခဲဆစ်သဂြိုလ်ခဲ့ရတယ်”

“ကျမတို့ နေတဲ့နေရာကလည်း တိုက်ပွဲဖြစ်တော့ ဘာမှလုပ်ကိုင်လို့ မရဘူး။ စစ်ရှောင်ရတယ်။ ဒီဘက်မှာ အလုပ်လာလုပ်ဖို့ ထိုင်းဘတ် နှစ်သောင်းခွဲ ပေးရတယ်။ ငါးနှစ်အရွယ် သမီးရောပါတယ်”

“ဒီခြံနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ စိတ်ညစ်ရပေါင်းများခဲ့ပြီ။ မြေနေရာရာဖယ်ပေးရမယ်လို့ သိကတည်းက ဘယ်လိုမျိုးလုပ်မယ်။ ဘာတွေလုပ်မယ်ဆိုပြီးတော့ အမျိုးမျိုးခြိမ်းခြောက်ခံရတယ်လေ။ ဟိုလူတစ်မျိုး၊ ဒီလူတစ်မျိုးနဲ့ သေချင်စိတ်ပေါက်အောင်ထိ စိတ်ညစ်ခဲ့ရတယ်။ အဲဒီဒဏ်တွေကို ကျမ မခံစားချင်တော့ဘူး”

“ ကျနော်တို့ စစ်အာဏာရှင်တစ်ခုပဲ တော်လှန်ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ကျနော်တို့တွေရဲ့စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျနော်တို့တွေရဲ့ စိတ်မှာ ရှိတဲ့မှားယွင်းမှုတွေ စနစ်တစ်ခုလုံးတော်လှန်ရမှာဖြစ်တယ်။ မှားယွင်းတဲ့အယူအဆတွေမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေ အညစ် အကြေး မသန့်မရှင်းတာ။ အမျိုးသားတွေ တဆင့်ဘုန်းကံမြင့်နေတာတွေဟာ မဟုတ်ကြောင်း သိဖို့လိုအပ်တယ်”

“ကျေးလက်နေ အမျိုးသမီးတွေဟာ ပြည်ပထွက်ဖို့ မိတ်ဆွေအသိတွေဆီမှာ အတိုးနဲ့ချေးယူပြီး ပွဲစားတွေနဲ့ချိတ်ဆက်ကာ ထိုင်းနိုင်ငံကို တရားမဝင် အောက်လမ်းကနေ သွားနေကြတာဟာ ယနေ့အချိန်ထိ တဖွဲဖွဲ ရှိနေတုန်းပါပဲ။”

“အမျိုးသမီးတွေ ထဘီကမ်ပိန်းလုပ်တာက အာဏာရှင်ဟာ သူတို့ဝတ်တဲ့ထဘီတစ်ထည်လောက်တောင် သူတို့ကို ကာကွယ် မပေးနိုင်ဘူးဆိုတဲ့သူတို့ရဲ့ရည်ရွယ်ချက်က သိပ်ကိုထူးခြားတယ်။ နောက်သူတို့အဲ့လိုလုပ်လိုက်တော့ အာဏာရှင် တွေ တုန်လှုပ်သွားတာကို ကျွန်တော်တို့ပထမဆုံးမြင်ရတယ်။ ဒါဟာနွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့အောင်မြင်မှုအစပါပဲ။ ”

“We tore our clothes to use as a pad, we are poor hygiene. We wash without soap. We don’t throw away after use and dry it in sun to use back.”

ဒေဝီ။ ။ ဝေးလံခေါင်သီတဲ့အရပ်ဒေသမှာ စားရဖို့မလွယ်တဲ့ ဒံပေါက်ထမင်းနဲ့ကြက်သားဟင်းကို စစ်ဘေးရှောင်ကလေးငယ်တွေက အားပါးတရ စားသောက်နေကြသလို ခူးခပ်ထည့်ပေးနေတဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေကလည်း ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့။ ပျော်ရွှင်စွာစားသောက်နေတဲ့ ကလေးတွေကြားထဲ လက်တစ်ဖက်က…

“ဆန်၊ဆီဈေးတွေ ဒီလောက်တက်နေမှတော့ ကျမတို့လို တနေ့လုပ်မှတနေ့စားရသူတွေ ရေသောက်ဗိုက်မှောက် နေရပြီပေါ့။ အရင်ကိုဗစ်တုန်းကလို အစိုးရက ထောက်ပံ့တာလည်းမရှိ၊ ကူညီမယ့်အဖွဲ့တွေပါ မလာတော့ ကျမတို့တွေ ဒုက္ခပြီးတော့ ဒုက္ခနဲ့ထပ်တွေ့သလို ဖြစ်နေပြီ”

“ငှားတဲ့လူတစ်ယောက် ပဲရှိရှိ လုပ်နိုင်တဲ့အထိဆက်လုပ်သွားမယ်”