HAM (သို့မဟုတ်) ကူရာမဲ့သူများအတွက် ကမ်းတဲ့လက်

ဒေဝီ‌။ ။
အရောင်အသွေးစုံတဲ့ သစ်ရွက်သစ်ခက်လေးတွေနဲ့ ပန်းပွင့်လွှာလေးတွေကို အဖြူရောင်ချည်ထည် ပိတ်စပေါ်မှာ လှလှပပ စီစီရီရီ ဖြစ်အောင် အမျိုးသမီးတစ်စုက စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ ပုံစံချနေပါတယ်။ကျန်အမျိုးသမီးအချို့ကလည်း သစ်ရွက်လေးတွေ ပုံစံချပြီးသား ပိတ်စကို လိပ်သူလိပ်၊ ပေါင်းသူပေါင်း၊ အရွက်လေးတွေ ချွေသူချွေနဲ့ အလုပ်များနေကြတယ်။ တက်ညီလက်ညီနဲ့ ကိုယ်စီလုပ်ဆောင်ပြီးတဲ့အခါ သစ်ရွက်၊ပန်းပွင့်တွေနဲ့ ချည်ထည်မှာ လှလှပပ ပုံဖော်ထားတဲ့ Eco –printing အထည်‌လေးရရှိ လာပါတယ်။

ယင်းမြင်ကွင်းကတော့ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ် မဲဆောက်မြို့ပေါ်ကို အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ရောက်ရှိလာတဲ့ CDMဝန်ထမ်းတွေ ဘဝရပ်တည်ရေး အထောက်အပံ့ဖြစ်စေဖို့ လုပ်ဆောင်နေတဲ့ HAM အဖွဲ့ရဲ့ Eco –printing သင်တန်း ပဲဖြစ်ပါတယ်။

HAM (HEROES ASSIST MIGRANTS) က CDM ဝန်ထမ်းတွေ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းက ဘေးဒဏ် အမျိုးမျိုးကြောင့် မြေစာပင်ဖြစ်ရတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းသူတွေရဲ့ ဘဝတွေ အထောက်အပံ့ဖြစ်စေဖို့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် မထိခိုက်စေတဲ့ လက်မှုထုတ်ကုန်တွေ ထုတ်လုပ်ရောင်းချပြီး CDMတွေနဲ့ စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ပြန်လည်ထောက်ပံ့ နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

H.A.M စတင်မြစ်ဖျားခံရာကတော့ H.E.R ဆိုတဲ့အဖွဲ့ကနေပါ။ H.E.R က စွန့်ပစ်ပစ္စည်းတွေကို လျော့ချနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး လူမှုစီးပွားထုတ်ကုန်တွေ ထုတ်လုပ်ကာ မြန်မာပြည်နယ်စပ်ဒေသမှာရှိတဲ့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာတဲ့ ရွေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတွေကို ထောက်ပံ့တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတခုပါ။

လက်ရှိကာလမှာ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် မြန်မာပြည် နယ်စပ်တစ်လျှောက်မှာရှိတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းအခြေချ နေထိုင်သူတွေ တဖက်တလမ်းမှ ဝင်ငွေရရှိစေဖို့နဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်း‌စောင့်ရှောက်တက်စေဖို့ သင်တန်းတွေဖွင့်လှစ်ကာ အသိပညာတွေ မျှဝေနေသလို လက်မှုထုတ်ကုန်တွေ ထုတ်လုပ်ပြီး ပြန်လည်ရောင်းချနေတယ်လို့ HAM အဖွဲ့ဦးဆောင်သူ ခါအို ကပြောပါတယ်။

HAMက‌နေ ပထမဆုံး အကြိမ်အဖြစ် သိုးမွှေးတချောင်းထိုးနဲ့ အဝတ်ပေါ်မှာ ပန်းထိုးတဲ့ ချည်ထိုးပန်းထိုး သင်တန်း ကို ပြီးခဲ့တဲ့ မေလကစ သင်တန်းပေးခဲ့ပြီး၊Eco-printing သင်တန်းနဲ့ သဘာဝပစ္စည်းတွေအသုံးပြုတဲ့ ဆပ်ပြာ၊ ခေါင်းလျှော်ရည် စတဲ့လူသုံးကုန်ပစ္စည်း သင်တန်းတွေကို CDM ၊စစ်ရှောင်တွေနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို အခမဲ့ ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့တယ်။

သင်တန်းတွေ ပေးပြီးနောက် သူတို့ပြန်လည် ဖန်တီးထားတဲ့ လက်မှုပစ္စည်းတွေကို တန်ဖိုးသတ်မှတ်ပြီးတော့ HAM မှာ ပြန်လည် ရောင်းချပေးတယ်လို့ ဆိုတယ်။

“ပြန်ရောင်းရသည်ဖြစ်စေ ပြန်မရောင်းရသည်ဖြစ်စေ သူ့လုပ်အားကို အသိအမှတ်ပြုတဲ့ အနေနဲ့ပေါ့” လို့ ခါအိုကပြောတယ်။

ချည်ထည်တွေမှာ သဘာဝသစ်ရွက်သစ်ခက်လေးတွေနဲ့ ပုံဖော်ထားတဲ့ Eco-printing အဝတ်အထည်တွေ၊ သိုးမွှေးတချောင်းထိုး ချည်ထည်အိတ်ကလေးတွေ၊ သဘာဝပစ္စည်းတွေနဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ဆပ်ပြာ ၊ခေါင်းလျှော်ရည် စတာတွေကို စျေးကွက်မှာပြန်လည်ရောင်းချပြီး ရရှိလာတဲ့ငွေကြေးတွေကို ကုန်ကြမ်းအတွက် ပြန်လည် ရင်းနှီးသလို၊ ပစ္စည်းဖန်တီးတဲ့CDMတွေ၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကို ပြန်လည် ထောက်ပံ့လျက် ရှိပါတယ်။

HAM အဖွဲ့က မဲဆောက်မှာရောက်ရှိနေထိုင်နေတဲ့ CDM တွေနဲ့ စစ်ရှောင်တွေကိုသာမက ကရင်ပြည်နယ် အတွင်းက စစ်ရှောင်စခန်းအချို့မှာ ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ စာသင်ကျောင်းက ဆရာ၊ဆရာမအချို့ကို လည်း Eco –printing နဲ့ ချည်ထိုးပန်းထိုး သင်တန်းတွေ သင်ကြားပေးနေပြီး ဆရာဆရာမတွေကတဆင့် ကလေးငယ်တွေဆီ ပြန်လည်သင်ကြားစေဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ဆိုတယ်။

ဒါမှသာ ကလေးငယ်တွေလည်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို အလေးထား စောင့်ရှောက်ဖို့ သဘောပေါက်နားလည်ပြီး နောင်အနာဂတ်မှာလည်း သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို စောင့်ရှောက်တက်သည့် လူငယ်လူရွယ်တွေ ဖြစ်လာဖို့ မျှော်မှန်းဆောင်ရွက်တာလို့ ဆက်ပြောတယ်။

HAM က သဘာဝအခြေခံတဲ့ လက်မှုသင်တန်းတွေကို ကုန်ပစ္စည်းတွေ ထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့အထိ သင်ကြားပေးသလို သင်တန်းသား CDMတွေ ပြုလုပ်တဲ့ လက်မှုထည်တွေကို လုပ်အားခ ပြန်လည်ပေးအပ်တဲ့အတွက် သူတို့အတွက် ဝင်ငွေရလမ်းတစ်ခု ဖြစ်စေတယ်လို့ HAM အဖွဲ့မှာ ပါဝင်သူတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မဖြူဖြူ(အမည်လွှဲ) ကပြောပါတယ်။
သစ်တောဌာန CDM တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မဖြူဖြူက HAMက ဖွင့်လှစ်တဲ့ သင်တန်းတက်ရောက်ပြီး လက်မှုပစ္စည်းတွေ လုပ်ဆောင်နေသူ တစ်ဦးပါ။

မဖြူဖြူက ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလပိုင်းကတည်းက CDM ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး၊ အခြားဘဝတူ CDM သမားတွေအတွက် ထောက်ပံ့ ရေးလုပ်ငန်းတွေမှာလည်း ပါဝင်လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်။ ဒီအတွက်ကြောင့်လည်း အလုပ်က ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရသလို နေထိုင်ရာ အိမ်ခန်းကလည်း ဖိအားပေး ဖယ်ရှားခံခဲ့ရပါတယ်။

ပုံမှန်နေသားတကျ ဖြစ်နေတဲ့ဝန်ထမ်းဘဝကို ကျောခိုင်းလာခဲ့တဲ့ CDMတွေက နေထိုင်ရာနေရာတွေကနေ စွန့်ခွာလို့ နေရာဒေသအမျိုးမျိုးမှာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခဲ့ရပြီး မတက်သာတဲ့အခြေအနေမှာ တဖက်နိုင်ငံထိ ရွှေ့ပြောင်း ခိုလှုံနေထိုင်ရပါတယ်။

စစ်အာဏာရှင်ရန်ကို ရှောင်ရှားဖို့ ဘေးလွတ်ရာ ရှောင်တိမ်းနေထိုင်ရတဲ့အခါ နေစရာ အစဝင်ငွေအဆုံး ကြပ်ကြပ်တည်းတည်း နေထိုင်ဖြတ်သန်းရပါတယ်။ တဖက်နိုင်ငံကို ရောက်လာတဲ့အခါမှာလည်း တရားမဝင် နေထိုင်ရတဲ့ သူတွေအဖို့ အခက်အခဲတွေကလည်း တပုံတပင်နဲ့ စောင့်ကြိုနေတယ်။

“ကိုယ့်ကိုကူညီနေတဲ့ supporter တွေကိုယ်တိုင်က ပြေးရ၊ အဖမ်းခံရတဲ့ အချိန်မှာ ကျန်သူတွေလည်း ခက်ခဲ လာကြတယ်”လို့ မဖြူဖြူက ပြောတယ်။

ဟိုနေရာ သည်နေရာ ရှောင်ရှားနေထိုင်ရင်း အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ၊ သယံဇာတနဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဝန်ကြီးဌာန ရဲ့ ချိတ်ဆက်ပေးမှုကြောင့် HAMအဖွဲ့နဲ့ ချိတ်ဆက်မိပြီး သင်တန်းတွေတက်ရင်း နေထိုင်ဖြတ်သန်းနေရတယ်။

“အမတို့ အနေနဲ့ကလည်း ဒီ တိုင်းနေရင်းစိတ်ဓာတ်ကျနေတာနဲ့တူတူ အလုပ်တစ်ခုအပေါ်မှာ အာရုံစိုက်နေတာလည်း ထွက်ပေါက်တခု ဖြေသိမ့်စရာ တခုဖြစ်တယ်”လို့ဆိုတယ်။

သူအပါအဝင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ နေရပ်ကနေစွန့်ခွာလာရသူ အများစုက တဖက်နိုင်ငံမှာ နေထိုင်ရတဲ့အခါ စားဝတ်နေရေးအတွက် ခက်ခဲကြပ်တည်းကြသလို တရားဝင်နေထိုင်ရတာ မဟုတ်တဲ့အတွက် ဘယ်အချိန် ရဲအဖမ်းခံရမလဲဆိုတဲ့ စိုးရိမ်စိတ်တွေနဲ့ နေထိုင်နေရတယ်လို့ ဆိုတယ်။

“တရားမဝင်အနေနဲ့ နေရတာဆိုတော့ သွားရေးလာရေး လုံခြုံရေးပေါ့၊ နေရေးစားရေးလည်း ခက်ခဲတာပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီဘက်မှာ ဝင်ငွေရတဲ့ အလုပ်လေး ရှိလာမယ်ဆိုရင်တော့ နောက်တော့ အဆင်ပြေသွား လိမ့်မယ် ထင်တယ်”လို့ မဖြူဖြူက ပြောတယ်။

သူ့လိုပဲ ဘဝတူ CDMဝန်ထမ်းတွေက အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေးအတွက် တော်လှန်ရေးခရီးလမ်းမှာ တစ်ထောင့်တနေရာကနေ တိုက်ပွဲဝင်နေတာဖြစ်တဲ့အတွက် အခက်အခဲတွေ ရှိပေမယ့်လည်း ကိုယ်ရွေးချယ်တဲ့ လမ်းအပေါ် နောင်တရခြင်း မရှိဘူးလို့ဆိုတယ်။

အစစအရာရာ ခက်ခဲကြမ်းတမ်းတဲ့လမ်းကို လျှောက်လှမ်းနေပေမယ့် ဝါသနာပါရာ လုပ်ဆောင်ရင်း တဖက်တလမ်း ကနေ ဘဝတူ CDM ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ စစ်ရှောင်တွေကို အထောက်အပံ့ပြုနိုင်တဲ့အတွက်လည်း ကျေနပ်မိတယ်လို့ဆိုတယ်။

သူအပါအဝင် အခြားသော CDMတွေနဲ့စစ်ရှောင်တွေ ဖန်တီးထားတဲ့ လက်မှုထုတ်ကုန်တွေ ရောင်းချနိုင်တာနဲ့အမျှ ခက်ခဲနေတဲ့ သူတို့အားလုံးအတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ပိုရနိုင်သလို ၊ဒီထုတ်ကုန်တွေကို အားပေးခြင်းဖြင့် စစ်ရှောင်တွေနဲ့ တော်လှန်ရေး အင်အားစု တွေကိုလည်း ကူညီရာရောက်တဲ့အတွက် HAMရဲ့ လက်မှုထုတ်ကုန်တွေကို လူထုကြားထဲ ပိုပြန့်နှံ့ စေချင်တယ်လို့ ဆိုတယ်။

“အမတို့ ထုတ်ကုန်တွေကို ရောင်းရချင်တယ်။ ဒါဆိုရင် CDMတွေ အများကြီး အလုပ်ရရေး အတွက်ကိုကူညီနိုင်မယ် “လို့ မဖြူဖြူကပြောတယ်။

HAM ရဲ့ထုတ်ကုန်တွေက ပြည်တွင်းပြည်ပက မြန်မာလူမျိုးတွေနဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေကိုပဲ အဓိကထား လုပ်ဆောင်ရတဲ့အခါ စျေးကွက်မှာ လိုအပ်ချက်တော့ ရှိတယ်လို့ ခါအိုကဆိုတယ်။
သင်တန်းသား သင်တန်းသူတွေ ပြုလုပ်ထားတဲ့ လက်မှုပစ္စည်းတွေကို ပြန်လည်ရောင်းချတဲ့အခါမှာလည်း အခြားစီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေလို မဟုတ်တာကြောင့် အွန်လိုင်းကနေ ရောင်းချတာ၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက ပြုလုပ်တဲ့ နိုင်ငံတကာ ရန်ပုံငွေပွဲတွေမှာ ဝင်ရောက်ရောင်းချရတယ်လို့ ဆိုတယ်။

ဒါ့အပြင့် CDMဝန်ထမ်းတွေနဲ့ စစ်ရှောင်စခန်းတွေအတွက် လက်မှုသင်တန်းတွေ ပြုလုပ်တဲ့အခါ သင်တန်းသားတွေ လိုအပ်တဲ့ သင်ထောက်ကူပစ္စည်းတွေကို လုံလုံလောက်လောက်ဖြစ်အောင် ထောက်ပံ့ပေးတဲ့အတွက် သင်တန်းတခု လုပ်ဆောင်မယ်ဆိုရင် ကုန်ကျစရိတ်များတဲ့အတွက် ငွေကြေးပိုင်းဆိုင်ရာ အခက်အခဲတွေလည်း ကြုံရတယ်လို့ ဆက်ပြောတယ်။

“အခုချိန် တော်တော်များများကလည်း ကျပ်တည်းနေတယ်ဆိုတော့ တခုခုလုပ်မယ်ဆို ကုန်ကျစရိတ်ကလည်း များတယ်”လို့ ခါအိုကဆိုတယ်။

HAM ရဲ့ ထုတ်ကုန်တွေက သဘာဝကို အခြေခံတဲ့အပြင် တော်လှန်ရေးမှာ ပါဝင်နေသူတွေကို ထောက်ပံ့ဖို့ ရည်ရွယ်တာကြောင့် အခြားအမျိုးတူ ပစ္စည်းတွေထက် စျေးနှုန်းပိုတဲ့အခါ စျေးအနည်းငယ်မြင့်တယ် ဆိုတာမျိုး‌တွေကို ဝယ်သူတချို့ဆီက ပြန်ကြားရတာလည်း ရှိတယ်လို့ဆက်‌ပြောတယ်။

“တချို့ကျတော့လည်း ပစ္စည်းကို မှာတယ် ပြီးတော့မကြိုက်ဘူးဆိုလို့ရှိရင်ကိစ္စမရှိဘူး။ အလှုလို့ သဘောထားပြီး လှူလိုက်တာပေါ့၊ ကျနော်တို့က အဲလိုမျိုး အလှူမခံချင်တော့လို့ ရပ်တည်လို့ရအောင် ဒီလိုလေးဖန်တီး ပေးထားတာ”လို့ ခါအိုကပြောတယ်။

အခက်အခဲတွေ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိပေမယ့်လည်း CDM ဝန်ထမ်းတွေ ဖန်တီးပြုလုပ်ထားတဲ့ သဘာဝအခြေပြုတဲ့ လက်မှုထုတ်ကုန်တွေကို စိတ်ဝင်တစားနဲ့ အားပေးကြသူတွေ ရှိတဲ့အတွက် အားတက်မိသလို လူထုပိုစိတ်ဝင်စားတဲ့ လက်မှုထုတ်ကုန်တွေကိုလည်း ဖန်တီးဖို့ ကြိုးစားသွားမယ်လို့ ခါအိုကပြောပါတယ်။

HAM က လက်ရှိလုပ်ဆောင်နေတဲ့Eco-printing အဝတ်အထည်တွေ၊ချည်ထိုးပန်းထိုးအိတ်တွေ၊ သဘာဝ ပစ္စည်းတွေနဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ လူသုံးကုန်ပစ္စည်းတွေကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ပြီး CDMတွေနဲ့ စစ်ရှောင်တွေ ဘဝရပ်တည်ရေး ရေရှည်အဆင်ပြေစေဖို့ Social Enterprise လုပ်ငန်းပုံစံမျိုးနဲ့ နဲ့ဆက်လက် လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့ဆိုတယ်။

“တော်လှန်ရေးက ဘယ်နေ့ပြီးမလဲဆိုတာ မသိတော့ Social Enterprise နဲ့ သွားလို့ရရင်သွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားတယ်။ အဲ့ဒီအတွက်လည်း ကူညီပေးနိုင်တဲ့သူတွေ၊ နည်းပညာအားငွေအားဖြင့် သော်လည်းကောင်း ကူပေးနိုင်မယ့် သူတွေကို မျှော်လင့်နေတာပေါ့” လို့ ခါအိုက ပြောပါတယ်။