“ညေန ၇နာရီေလာက္မွာ အဖြားတေယာက္ထဲ ေနေနတဲ့အခ်ိန္ ခမရ(၄၃၈) က ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးလြင္ေမာင္စိုးရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ တပ္သား ေဇာ္မ်ိဳးေအး ၀င္ေရာက္လာၿပီး အဖြားကို မုဒိမ္းက်င့္ဖို႕ ႀကဳိးစားေနတဲ့ခ်ိန္မွာ ရြာသားေတြက ေတြ႕လို႕ ၀ိုင္း၀န္းဖမ္းခဲ့တယ္”

ကခ်င္မေလး

ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႔နယ္ အတြင္း ၿခံ၀င္းႀကီးတခုုထဲ၌ တဲအိမ္ေလးထဲတြင္ တေခါင္းလုံးေဖြးေဖြးျဖဴေနသည့္ ဆံပင္ကိုပင္ တက္ႏိုင္သ၍ႀကဳိးစားၿပီ စုခ်ည္ထားသည့္ ဆံထုံးငယ္ေလးႏွင့္ အဖြားအိုသည္ အသက္ (၇၃) ႏွစ္ ရွိေနပါၿပီ။ အိုမင္းေနၿပီးသကာလ ခႏၶာကိုယ္ ေလျဖန္းထားမႈေၾကာင့္ ေကာင္းစြာပင္ သြားလာလႈပ္ရွားမႈ မလုပ္ႏိုင္သည့္အတြက္ တုန္တုန္ယင္ယင္ႏွင့္ ေဆြမ်ဳိးအသိုင္းအ၀ိုင္းမဲ့ တေယာက္တည္း ေနရသည္။ အဖြား၏ ခင္ပြန္းသည္မွာ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္၌ သင္းေထာက္တဦးအျဖစ္ အမႈေဆာင္ခဲ့ၿပီး ဆုံးပါးသြားခဲ့သည္မွာ ႏွစ္အလီလီၾကာေညာင္းခဲ့ေလၿပီ။ သား၊ သမီးမ်ားရွိခဲ့ဖူးေသာ္လည္း သူႏွင့္ ေလာကႀကီးကို စြန္႕ခြာသြားခဲ့ၾကေလၿပီ။

အဖြားအို၏ စားေရးေသာက္ေရးကိုပင္ ရြာမွ အိမ္နီခ်င္းမ်ား၊ အသင္းေတာ္မွ တာ၀န္္ယူကာ ခ်က္ပို႕ ေပးၿပီး ၀ိုင္းၾကည့္ရႈထားၾကသည္။

၂၀၁၅ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ ည ၇ နာရီ၊ ေမွာင္ရီပ်ဳိးစ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ အဖြားအိုထံသို႕ ကံၾကမၼာဆိုးႀကီး တခု ၀င္လာခဲ့သည္။ အဖြားအိမ္ မလွမ္းမကမ္းတြင္ရွိသည့္ စစ္တပ္မွ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး လြင္ေမာင္စိုးလက္ေအာက္ခံ ခမရ(၄၃၈)မွ တပ္သား ေဇာ္မ်ိဳးေအးဆိုသူသည္ အဖြားေနထိုင္သည့္ အိမ္အိုထဲသို႕ ၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။

အင္အားခ်ိနဲ႔ ကတုန္ကယင္ျဖစ္ေနသည့္ အဖြားအား အဓမၼျပဳက်င့္ရန္ အဖြားပါးစပ္ထဲသို႔ သန္သန္မာမာရွိ မ်ဳိးခ်စ္ရဲေဘာ္ဇာနည္ ေဇာ္မ်ဳိးေအးမွ ၄င္း၏ လက္ေခ်ာင္းမ်ားထိုးထည့္ကာ လည္ပင္းကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ညွစ္ကာ မုဒိမ္းက်င့္ရန္ ႀကဳိးစားေနခ်ိန္တြင္ အိမ္နီးခ်င္းမွ “၀ူး၀ူးအားအား” ေအာ္သံေၾကာင့္ လာခဲ့ၾကရာ အင္မတန္မွ အက်ည္းတန္လွသည့္ ျမင္ကြင္းကို ေတြ႕ရွိခဲ့ၾကသည္။ တရားခံအား ရြာသားမ်ားမွ ဝုိင္းဝန္းဖမ္းဆီးခဲ့ၾကရသည္ဟုု အမႈကိုု လိုုက္လံကူညီေနသည့္ ဘာသာေရး ဆရာတဦးမွ ေျပာျပသည္။

“ညေန ၇နာရီေလာက္မွာ အဖြားတေယာက္ထဲ ေနေနတဲ့အခ်ိန္ ခမရ(၄၃၈)က ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးလြင္ေမာင္စိုးရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ တပ္သား ေဇာ္မ်ိဳးေအး ၀င္ေရာက္လာၿပီး အဖြားကို မုဒိမ္းက်င့္ဖို႕ ႀကဳိးစားေနတဲ့ခ်ိန္မွာ ရြာသားေတြက ေတြ႕လို႕ ၀ိုင္း၀န္းဖမ္းခဲ့တယ္”

ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွ မိုင္ေပါင္း (၁၀၀)ေက်ာ္ အကြာတြင္ရွိေသာ ဗန္းေမာ္ခရုိင္၊ ႏြမ္းလန္းေက်းရြာ တြင္ ခမရ ၄၃၈ ဆိုသည့္ စစ္တပ္ႀကီးတည္ထားကို ထီးထီးႀကီး ေတြ႕ရပါလိမ့္မည္။

ယခင္၂၀၁၁ မတိုင္ခင္ ျမစ္ႀကီးနား-ဗန္းေမာ္သြားလမ္းသည္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား တရုတ္ျပည္သို႕ ကုန္သြယ္သြားလာသည့္ လမ္းမႀကီးတခု ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ အသြားအလာပ်က္သည္ဟုပင္မရွိ။ သုိ႕ေသာ္ စစ္တပ္မ်ား၊ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မ်ားသည္လည္း တနာရီခန္႕အၾကာ လမ္းတေလွ်ာက္ ေတြ႕ရၿမဲျဖစ္သည္။

ယခုအခ်ိန္မွာ လမ္းမႀကီးေဘး၂ ဘက္တြင္ ရွိခဲ့ေသာ ရြာမ်ားသည္လည္း စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးၿပီး၊ ေတာႀကီးပမာျဖစ္ေနပါၿပီ။ လမ္းခရီးတေထာက္နား ေနရာျဖစ္ခဲ့ေသာ နမ့္ဆမ္ရမ္ရွိ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္ႀကီးပင္ သုႆန္တစပင္ပမာ၊ ဘုရားရွိးခိုးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ လူေနအိမ္မ်ားသည္လည္း လက္နက္က်ည္ဆံ ေပါက္မ်ား အိမ္ၿပိဳ၊ အိမ္ပ်က္မ်ားႏွင့္ နမ့္ဆမ္းေခ်ာင္းႀကီး တဘက္တခ်က္တြင္လည္း ေလာဘသားမ်ား ေၾကာင့္ ေရႊက်င္ၿပီး ေျမဇာမ်ားသာ က်န္ေနေတာ့သည္။

ျပည္သူမ်ားမွာ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား သို႕ ခိုလုံေနၾကၿပီး ေတာႀကီးေခါင္ေခါင္တြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္သားမ်ားသာ က်န္ေနပါၿပီ။

နားလုံးေခၚၿမိဳ႕မွ ဗန္းေမာ္သို႕လမ္းခြဲသြားသည့္လမ္းတေလွ်ာက္သည္လည္း ထုိ႔နည္းတူပင္ျဖစ္သည္။ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ မုိးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ ႏြမ္လန္ေက်းရြာ၌  ၀ါးႏွင့္ သက္ကယ္ျဖင့္ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ အိမ္အိုေလးျဖစ္ၿပီး ၿခံ၀င္းတံခါးမွာလည္း ၀ါးလုံးတန္းျဖင့္သာ တားထားသည္။ နယ္မ်ားတြင္ အိမ္နီးခ်င္းကပ္လွ်က္ဟု ေျပာေနေသာ္လည္း တအိမ္ႏွင့္တအိမ္မွာ အနည္းငယ္မွ် လွမ္းေသးသည္။ အဖြားအိမ္သည္ ရြာစြန္ဘက္တြင္ျဖစ္ၿပီး၊ စစ္တပ္ႏွင့္ အလွမ္းမေ၀းေတာ့ပါ။

၄ ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ကခ်င္ျပည္တေက်ာ့ျပန္ စစ္ေဘးဒဏ္ခံေနရသည့္ ျပည္သူမ်ားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားမွ်တေရးကို လိုလားမႈမွာ ပိုမိုျပင္းျပလာခဲ့သည္။ ၁၃ ရက္ ၅လ၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္တြင္ အဆိုပါ  တပ္မေတာ္သား အမႈကို  ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ ျဖင့္ တရားမွ်တစြာ စီရင္ရန္ ဗန္းေမာ္ေဒသခံ ေျခာက္ရာခန္႔က စီတန္းလွည့္လည္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။

အမႈကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရန္ စီတန္းဆႏၵထုတ္ေဖာ္ေနသည္။ ( ပုံ- KBC facebook)

ျပည္သူေတြ ထိုျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည့္ တပ္သားအား အရပ္ဖက္တရားရုံးတြင္ ဆုံးျဖတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကေသာ္လည္း အဖြားအိုအား မုဒိမ္းက်င့္သတ္ျဖတ္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ့သည့္ တပ္မေတာ္သား ေဇာ္မ်ိဳးေအးအား အက်ဥ္းစစ္တရားရံုးခ်ဳပ္မွ စစ္ဥပေဒ ၄၅၇၊ ၆၅၊ ၄၇/၁ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္မႈ၊ မူးယစ္မႈႏွင့္ ပိုင္နက္က်ဴးလြန္မႈတို႕ျဖင့္ ဗန္းေမာ္ေထာင္ၾကီးတြင္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ ၇ႏွစ္ႏွစ္ျဖင့္ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ အမိန္႕ခ်လိုက္သည္။

‘‘မုဒိမ္းမႈေျမာက္ရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ပုဒ္ မေတာ့ မပါဘူး။ တပ္ဥပေဒမွာ ႀကံစည္မႈတို႔၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈတို႔နဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒမရွိဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီ မုဒိမ္းမႈပုဒ္မကိုေတာ့ ရဲစခန္းကေန ျပန္စြဲမယ္လို႔ေျပာတယ္’’ ဟု ေဒသခံတဦးျဖစ္သူ ဦးတူးဂ်ာက ေျပာသည္။

အဖြားအိုအား ယခုတြင္ မိုးေမာက္ရွိ ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္ ဘုရားေက်ာင္း၀င္းတြင္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္းထားၿပီး အဖြားႏွင့္ ရြယ္တူ သက္ႀကီးအဖြားေတြႏွင့္ စကားေျပာခိုင္းျခင္း၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ေပးျခင္းတုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေၾကာင္းကို ကူညီသူ တဦးက ေျပာျပသည္။

သို႕ေသာ္လည္း စြဲခ်က္တင္ရာတြင္ မုဒိမ္းမႈ၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈတို႔မွာ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္း မရိွေၾကာင္းကို အမႈကို လိုက္လံကူညီလိုက္ေပးေနသည့္ (legal aid network) အဖြဲ႕ ေရွ႕ေနဦးခြန္ေနာင္က ေျပာသည္။ “ စစ္တရားရုံးခ်ဳပ္က အမိန္ခ်လိုက္တဲ့အထဲမွာ ပုဒ္မ၃၇၆၊ ပုဒ္မ ၅၁၁ တို႕မပါဘူး၊ အဲတာေၾကာင့္ အခုအရပ္ဖက္တရားရုံး (မိုးေမာက္တရားရုံး)မွာ တရားခံကို ျပန္ၿပီး တရားစီရင္ေနဆဲျဖစ္တယ္”

ယင္းအမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အရပ္ဘက္တရားရုံးတြင္ တရားဥပေဒအရ စစ္ေဆး အေရးယူေပးရန္ လူထု(၃၀၀)ခန္႕က ၁၃ ရက္၊ ၅လ၊ ၂၀၁၅ တြင္ ထုတ္ေဖာ္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။

ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ တပ္သားေဇာ္မ်ဳိးေအးမွာ ဗန္းေမာ္အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ေရာက္ရွိေနၿပီး၊ ယခုဆက္ၿပီး အရပ္ဖက္တရားရုံးတြင္ မ်က္ျမင္သက္ေသျဖစ္သည့္ ေဒၚဂ်ာကိုင္မွ တရားလိုအျဖစ္ ျပန္လည္ အယူခံ၀င္ကာ တရားစီရင္ဆဲျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

အမႈကို  ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ ျဖင့္ တရားမွ်တစြာ စီရင္ရန္ေတာင္းဆိုရာတြင္ မားမားမတ္မတ္ဦးေဆာင္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ဗန္းေမာ္အမ်ဳိးသမီးေခါင္းေဆာင္ ဆရာမ ေဒၚထြယ္ဆန္႕ေရာ္က “ အဖြားက အခင္းျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဗမာစကားေျပာသံၾကားတာေတြ၊ အမ်ဳိးသားေတြ ေဘးနားလာၿပီဆို၊ ေအာ္ၿပီး တုတ္ေကာက္ေတြနဲ႕ လွမ္းရုိက္တာတို႕၊ တေယာက္ထဲ စကားေတြေျပာတာတို႕ ျဖစ္ေနတယ္” ဟုု ေျပာပါသည္။

လက္ရွိတြင္ တရားရုံးတြင္ သက္ေသထြက္ဆုိမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာ သုံးႀကိမ္ရွိၿပီးျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ၁၂ရက္၊ ၾသဂုတ္လ၊ ၂၀၁၅ တြင္ မ်က္ျမင္သက္ေသ (၂)ဦးျဖစ္သည့္ ေဒၚဂ်ာကိုင္ႏွင့္ ေဒၚဂ်ခီလုႏွင့္အတူ အဖြားအား ျပန္လည္ ေမးျမန္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။

“အဖြားက်န္းမာေရးက သိပ္မေကာင္းဘူးဆိုေတာ့ အေျခအေနၾကည့္ရမယ္၊ အဲဒီေန႕က်ရင္ အဖြားေျဖ တဲ့အေပၚမွာလည္း မူတည္မယ္” လို႕ ေရွ႕ေနက ေျပာသည္။

လက္ရွိစြဲဆိုထားသည့္ ပုဒ္မမ်ားမွာ (၄၅၆) ညအခ်ိန္သူတပါးအိမ္သို႕ ၀င္ေရာက္မႈ၊ ပုဒ္မ(၃၇၆) မုဒိမ္းမႈ၊ ပုဒ္မ ( ၅၁၁) ႀကဳိးစားႀကံစည္အားထုတ္မႈ တို႕ျဖစ္ၿပီး တကယ္တမ္းအမႈႏုိင္ခဲ့လ်င္ပင္ ႀကဳိးစားႀကံစည္အားထုတ္မႈျဖင့္သာ မုဒိမ္းမႈပုဒ္မ၏ ျပစ္ဒဏ္ႏွစ္တ၀က္ခန္႕သာ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း လည္း သိရသည္။

ေလးႏွစ္ေက်ာ္ တေက်ာ့ျပန္စစ္ပြဲေၾကာင့္ ၉တန္းေက်ာင္းတူ မဂ်ာဆိုင္းအိန္သည္ စစ္ပြဲတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ အသက္စေတးေပးခဲ့ရသည့္အျပင္ သူမ ဖခင္သည္ သမီးျဖစ္သူအမႈမွန္စုံးစမ္းေပးရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံလူအခြင့္ေရးေကာ္မရွင္ထံ အသနားခံေပးပို႕ျခင္းေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္ ေထာင္(၆)လအား၊ ေငြဒဏ္အားျဖင့္ က်ပ္(၅၀၀၀၀) ဖားကန္႕တရားရုံးတြင္ ေပးေဆာင္ခဲ့ရသည္။ ယခုတြင္ ထိုအမႈကို ဆက္လက္ၿပီး ျပည္နယ္တရားရုံးတြင္ အယူခံ၀င္ထားေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ထိုနည္းတူစြာ စစ္ပြဲစျဖစ္ပြာလာခ်ိန္ ၂၈ရက္၊ ေအာက္တိုဘာလ၊ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ မိုးေမာက္ၿမဳိ႕နယ္၊ ခိုင္ဘန္ေက်းရြာရွိ အသက္(၂၈)ႏွစ္ အရြယ္မဆြမ္းလြတ္ရြယ္ဂ်ာသည္ သူမအမ်ဳိးသားႏွင့္ ေယာကၡထီးတို႕ျဖင့္ ေတာင္ယာသြားရာ ခမရ(၃၂၁)တပ္ရင္းမွ ဖမ္းဆီးေခၚသြားရာ အမ်ဳိးသားတို႕မွာ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေသာ္လည္း သူမမွာမူ ယခုထိပင္ ေပ်ာက္ဆုံးေနဆဲျဖစ္သည္။ ယင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာသို႕ အႀကိမ္ႀကိမ္ စာမ်ားေပးပို႕ခဲ့ေသာ္လည္း တစုံတရာ အမႈမွန္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ မရရွိေသးေပ။

ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း၊ မုန္းေပၚၿမိဳ႕နယ္ ရွဘုတ္-ေကာင္းခါးရြာတြင္ သာသနာျပဳေက်ာင္းဆရာမမ်ားအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္ ထိုကခ်င္ဆရာမႏွစ္ဦးကိုလည္း လူမဆန္စြာ ႏွိပ္စက္၊ အဓမၼျပဳက်င့္ၿပီး အသတ္ခံထားရသည့္ အမႈမွာလည္း ယခုခ်ိန္ထိပင္ အမႈမွန္မေပၚေသးေပ။ ဆက္လက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေနဆဲ အမႈအျဖစ္သာ ရွိေနေသးသည္။

အျခားေသာ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားသည္လည္း တိုးတိုးတိတ္တိတ္ျဖင့္ ႏွိက္စက္၊ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရမႈမ်ားသည္ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားေနေျမမ်ားတြင္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေန ၿမဲပင္ျဖစ္သည္။ တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ဘ၀လုံၿခဳံေရးအတြက္ အာမခံခ်က္မွာ ယေန႔အခ်ိန္ထိ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။

အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏အသံမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာမွ ၾကားသိၿပီး အျမန္ဆံုး အေရးယူေျဖရွင္းႏိုင္ပါေစ။